Karaciğerin segmental anatomisi nedir ve nasıl tanımlanır?

Karaciğerin cerrahi ve radyolojik uygulamalarda kullanılan segmental anatomisi, organın fonksiyonel ve damarsal özelliklerine dayalı bölümlere ayrılmasını esas alır. Bu sistem, karaciğerin kendine özgü vasküler yapısı ve safra yolları dikkate alınarak geliştirilmiş olup, en yaygın kullanılan Couinaud sınıflandırmasına göre sekiz bağımsız segmente ayrılır. Her segmentin kendi portal ven, hepatik arter ve safra kanalı dallarına sahip olması, cerrahi müdahalelerde büyük önem taşır.

Konu kakkında 1 soru soruldu ve cevaplandı

Karaciğerin Segmental Anatomisi: Tanımı ve Sınıflandırması

Karaciğerin segmental anatomisi, organın cerrahi ve radyolojik uygulamalar için fonksiyonel ve damarsal özelliklerine göre bölümlere ayrılmasını ifade eder. Bu sınıflandırma, karaciğerin kendine özgü damar yapısı ve safra yolları dikkate alınarak geliştirilmiştir. En yaygın kullanılan sınıflandırma, Fransız cerrah Claude Couinaud tarafından 1957'de tanımlanan sistemdir.

Couinaud Sınıflandırmasına Göre Karaciğer Segmentleri

Bu modele göre karaciğer, üç ana vasküler yapı (hepatik venler) tarafından belirlenen dikey düzlemler ve portal venin horizontal dallanması tarafından belirlenen yatay bir düzlem ile 8 bağımsız segmente ayrılır. Her segment kendi portal ven, hepatik arter ve safra kanalı dallarına sahiptir, bu da cerrahi olarak bağımsız rezeksiyona (çıkarılmaya) olanak tanır.

Segmentler Roma rakamlarıyla (I'den VIII'e) numaralandırılır:

Segment I (Kaudat Lob): Karaciğerin arka kısmında, vena kava inferior'un hemen önünde yer alır. Portal triadın her iki ana dalından da (sağ ve sol) kan alması nedeniyle özeldir.
Sol Lateral Sektör (Segment II & III): Sol hepatik venin solunda yer alır. Falciform ligamentin solundaki karaciğer dokusunu kapsar.
Sol Medial Sektör (Segment IV): Falciform ligamentin sağında, ancak orta hepatik venin solunda bulunur. Geleneksel olarak "quadrate lob" olarak bilinir.
Sağ Anterior Sektör (Segment V & VIII): Orta hepatik venin sağında ve sağ hepatik venin önünde konumlanır.
Sağ Posterior Sektör (Segment VI & VII): Sağ hepatik venin arkasında yer alır.

Segmental Anatominin Tanımlanması ve Görüntüleme

Karaciğer segmentleri, radyolojik görüntüleme yöntemleri (özellikle kontrastlı BT ve MR) kullanılarak tanımlanır. Tanımlama için anahtar yapılar şunlardır:

Portal Ven: Horizontal düzlemi (portal düzlem) tanımlar. Portal venin sağ ve sol ana dalları, segmentlerin üst (kraniyal) ve alt (kaudal) gruplarını ayırır.
Hepatik Venler: Dikey düzlemleri tanımlar.
- Orta Hepatik Ven: Karaciğeri sağ ve sol loblara (fonksiyonel olarak) böler. Cantlie hattı üzerinde yer alır.
- Sol Hepatik Ven: Sol lobu lateral (Segment II & III) ve medial (Segment IV) segmentlere ayırır.
- Sağ Hepatik Ven: Sağ lobu anterior (Segment V & VIII) ve posterior (Segment VI & VII) segmentlere ayırır.

Klinik Önemi

Cerrahi Planlama: Hepatik rezeksiyon (karaciğerin bir kısmının çıkarılması) sırasında, tümör hangi segmentteyse o segment veya sektör güvenle çıkarılabilir. Bu, kanama riskini azaltır ve karaciğerin kalan kısmının fonksiyonunu korur.
Lezyon Lokalizasyonu: Radyolojide, bir kitle veya lezyonun tam konumu segmental anatomiye göre tarif edilir. Bu, tanı, tedavi planlaması ve takip için hayati önem taşır.
Transplantasyon: Canlı vericili karaciğer naklinde, donörden alınacak karaciğerin bir kısmının (genellikle sol lateral sektör veya sağ lob) güvenle ayrılmasını sağlar.

Sonuç olarak, karaciğerin segmental anatomisi, bu kompleks organın yapısını anlamak ve güvenli cerrahi müdahaleler yapmak için vazgeçilmez bir harita görevi görür.

Yeni Soru Sor / Yorum Yap