Karaciğer yağlanması ve büyümesi, Karaciğerin zedelenmesine bağlı vermiş olduğu bir tepkidir. Yetişkin her dört bireyden birinde görülebilen bir rahatsızlıktır. Genel olarak fazla kilo alımı, düzenli içki kullanımı, şeker rahatsızlığı, yakalanılmış sarılık, Reye sendromu, Wilson rahatsızlığı, Refsum rahatsızlığı, hemakromatoz, abetalipoproteinemi, protein bakımından yoksun bir beslenme tarzı, kortizon alımı, tetrasiklin yani bir çeşit antibiyotik ve başka ilaç kullanımları gibi şeyler yüzünden böbrekte yağlanma ve büyüme olayı görülebilir.
Karaciğer de yağlanmaya ek olarak birde büyüme tespit edilmiş ise ve karının sağ üst kısmında ağrı, sarılık ya da karaciğer enzimleri SGOT,SGPT değer aralığı yükselmiş durumda ise bu ciddi bir sorunun habercisi olabilir.
Karaciğer yağlanmasının tek olarak bir klinik değeri bulunmamaktadır. Çoğu kez batın ultrasonu çekilirken fark edilir. Tanısının konulabilmesi için ultrasondan yararlanılması gerekmektedir. Bu rahatsızlık tek başına ciddi bir sorun değildir. Fakat farklı bir hastalığın sonucu ise bu rahatsızlığa dikkat etmek gerekmektedir.
Karaciğer yağlanmasının özel bir tedavisi bulunmamaktadır. Fakat uzman tarafından önerilen diyet listesine çok dikkat etmek gerekmektedir. Özellikle daha fazla arttıracağından dolayı sigara ve alkolden olabildiğince uzak durmak gerekmektedir. Ayrıca kolesterol oranı yüksek olan gıdalardan yani tereyağı, kuyrukyağı gibi hayvansal içerikli yağlar, kuruyemişler, sakatatlar, yağ oranı yüksek olan et ya da kıyma, tavuk derisi, yumurta gibi gıdalardan da kaçınmak gerekir. Yani imkanlar el verdiği ölçüde yağsız yiyecekler tercih edilmelidir. Düzenli bir egzersiz programı benimsenmelidir.
Ayrıca Paracetatamol, kortizon, tetrasiklin gibi karaciğer sağlığı açısından sakıncalı ilaçlar düzenli olarak alınmamalıdır. Herhangi bir rahatsızlık sebebi ile doktora başvurulduğunda mutlaka karaciğer yağlanması şikayeti dile getirilmelidir.
Karaciğer Büyümesi( Hepatomegali)
Karaciğerimiz bedenimizin en büyük organlarından bir tanesidir ve en önemli işlev gören organlardan birisidir. Tıp dilinde hepatomegali diye adlandırılan karaciğer büyümesi bazı sağlık sıkıntıları neticesinde kendini göstermektedir. Karaciğerimizin olması gereken büyüklüğü yaş ve cinsiyet gibi etkenlere bağlıdır diyebiliriz. Karaciğer olması gereken boyutuna 15 yaş civarında ulaşmaktadır. Genel olarak erkekler bayanlara göre daha büyük karaciğer yapılarına sahiptir. Karaciğerimiz beden için kolesterol ve yağlı bileşiklerin sentezi ve karbonhidrat sentezi metabolizması gibi beden için son derece önemli rolleri üstlenir.
Karaciğer büyümesi yalnız başına bir hastalık değildir. Büyüme genel olarak diğer hastalıkların belirtisidir. Bir çok birey karaciğer büyümesi rahatsızlığının bilincinde olmadan hayatını sürdürür.
Bu rahatsızlığın belirtileri şu şekildedir:
Eğer büyüme az bir oranda ise pek belirti göstermez. Fakat karaciğer çok büyür ise daimi bir şişlik hissi, karın bölgesinde rahatsızlık hissi, sarılık, kronik yorgunluk, güçsüzlük, mide de bulantı olması ve gözle görülür biçimde kilo kaybı olması gözlenir.
Karaciğer büyümesi, direkt karaciğerle alakalı olmayan bir çok sebebi olabilir. Bu sebepler, kalp, bağışıklık sistemi, kanser, farklı bitkisel ilaçların alımı ve karaciğer kaynaklı rahatsızlıklardan dolayı da olabilir.
Karaciğer Büyümesinin Tedavisi
Tedavi karaciğer teşhisinin net olarak konulması sonucunda başlamaktadır.
- Eğer birey alkol tüketimi sonucunda karaciğer büyümesi rahatsızlığına yakalanmış ise hemen alkolü terk etmelidir. Yoksa bu alışkanlık kişinin hayatını kaybetmesine sebep olabilir.
- Hepatiti olan bireylerde ise karaciğerdeki enflamasyonu durdurabilmek için ilaçla tedavi yöntemi uygulanmalıdır.
- Obezitesi olan bireylerde düzenli egzersiz programları ile kilo vermeleri sağlanmalıdır.
- Şeker hastalarında kan şekeri oranı ve kolesterol seviyesi düzenli bir kontrol altına alınmalıdır.
- Karaciğer kanseri ve lösemi rahatsızlığında kemoterapi uygulamasına başvurulmalıdır.
Not: Erken tanı ve teşhis hastalığın tedavisi açısından büyük önem arz etmektedir.
