Organ bağışı günümüzde çok fazla olmadığı için çoğu hastalarımız organ beklerken hayatlarının son nefeslerini vermektedir. Buna son vermek için başka bir kişiden (Hastanın yakınlarından) karaciğerlerinin bir kısmı alınarak hastaya hayat verilir. Bu nedenle hastanın kan grubu uyan bir yakını ile veya etik bir verici ameliyata gönüllü olup karaciğerinin bir kısmını hastaya verir.
Yapılan detaylı testler ve veriler sayesinde eğer organ hastaya uygun ise vericinin karaciğerinin sağ tarafı veya sol tarafı bir de altından küçük bir kısmı alınır ve nakil için ameliyat hazırlıklara başlanır ekip tamamlanır. Canlı verici karaciğerinin bir kısmını naklederken şu maddeler gerekmektedir;
- Hiç kimsenin baskısı altında kalmadan kendi iradesi ile karar verip kendi gönüllü olması şarttır.
- Verici 18 yaşın üstünde olmalıdır ki karaciğer gelişmiş olsun.
- Verici ve alıcının kan grupları uyuşması gerekmektedir.
- Vericinin vücudunda tümör gibi bir yapıt bulunmamalıdır.
- Vericinin karaciğer yapıtı ve fonksiyonları normal olmalıdır.
Verici adayına yapılan tetkikler ise şunlardan ibarettir;
- Kan grubu belirtmesi
- Kan değerleri testi
- Kan sayımı
- Kan biyokimya testleri
- Tiroit fonksiyon testleri
- Kardiyolojik inceleme
- Kanama profil tablosu
- Karaciğer biyopsisi
Bu testlerin hepsi yapıldıktan ve sonucu pozitif çıktıktan sonra nakil ameliyatı için verici ameliyata alınır.
Vericiyi ameliyata aldıktan sonra hasta için yeterli büyüklükte karaciğer alınır. Alıcıya en az vücut ağırlığının %10 oranında bir karaciğer nakli yapılır. Veriden alınan karaciğer eğer sağ taraftan alınırsa bu oranı fazlasıyla karşılar. Bu işlemlerin hepsi 6 haftada tamamlanır.
Vericinin, hastanın karaciğer yetmezliği için verecek olduğu nakil organın riskleri büyüklüğüne göre değişim göstermektedir. Karaciğer nakli en büyük ameliyatlardan biridir ve ağır hasta artı büyük ameliyat olunca risk oranı fazlasıyla artış gösterir. Ayrıca bu ameliyat esnasında hem vericinin hem de alıcının en önemli olan toplar damarı kesilip dikilir. Bu işlemden sonra damar kanama yapabilir ve ameliyat sırasında bu kana işlevleri zorlaştırır. Bazen verici karaciğerinin bir kısmını verdiği için zaman zaman rahatsızlıklar geçirebilir. Alıcıda da aldığı karaciğer iyi ve düzenli çalışmayabilir. Bu riskleri ortaya çıkaran en önemli faktör ise organ naklinin yapan ekibin tecrübeleridir.
Karaciğer nakli sonrası vericinin ve alıcının takip ve ilaç kullanımı uzun sürebilir ve bazı sorunlar ortaya koyabilir bu nedenle vericiye ve alıca kesin çözüm olur demek çok zordur. Bu ameliyatın hem verici hem de alıcı için riskleri çok büyük olup kimi zaman kalıcı kimi zaman ise tedavi ve takiplerle düzelen hasarlar ortaya çıkabilir. Eğer verici ve alıcı kişiler ilaç kullanımını düzenli yapmazsa ehli keyif hala getirirse o zaman organlarda iç savaş diye anılan işlev bozuklukları oluşur ve hastanın hayat kaybına veya organ kaybına neden olabilir. Hastalar taburcu olmadan doktorları tarafından uyarılmalı ve dikkat edilmesi gereken şeyleri tablo halinde hastalara vermesi gerekmektedir. Alıcı ve vericinin karaciğer dostu şeyleri tüketmesi gerekir aksi taktırdı karaciğere zararlı olan şeyleri tüketmek iki taraf içinde tehlike içerebilir.
