Karaciğer Hepatit B, yaşam boyu devam edecek karaciğer iltihabıyla ilerleyen, organ hasarına kadar giden, karaciğer kanseri ve siroz nedeni olabilen virüs ve buna neden olan bir hastalıktır. Hepatit B akut ve kronik şekilde gelişebilir. Virüsün bulaşmasıyla oluşan enfeksiyon 6 aydan uzun sürerse kronik hale gelir. Bu kişinin yaşıyla bağlantılıdır.
İlerleyen yaşlarda rahatsızlığın kronik hale gelmesi riski azalır. Bebeklik döneminde %90 olan risk, yaş ilerledikçe düşer. Hepatit B virüsünün karaciğere yerleşmesi, karaciğerde tahribata neden olur. Bundan korunmanın en iyi yolu, kişilerin aşılanmasıdır.
Karaciğer Hepatit B nasıl bulaşır?
Virüsün bulaşması kanla, semen, vajina sıvısı ya da diğer vücut sıvılarıyla olabilir. Bunun dışında aynı bardağı kullanmak, aynı yemekten yemek, tokalaşmak, öksürmek, sarılmak, aynı havuzda olmak, aynı tuvaletin kullanılması gibi durumlarda virüsün bulaşması kesinlikle mümkün değildir. Virüs kişilerin yaptığı aşağıdaki eylemlerle bulaşabilir;
- Doğumda anneden bebeğe geçer
- Cinsel temasta eşin virüslü olması halinde
- Tıraş bıçağı, diş fırçası gibi eşyaların ortak kullanımında
- Ortak kullanılan enjektörlerle
- Hasta kişilerdeki açık yaralardan
- Kesici alet yaralanmasında, kanla temasta virüs geçebilir.
Karaciğer Hepatit B belirtileri nelerdir?
Virüs toplumdaki her 10 kişiyi etkilemektedir. Çoğunlukla belirti vermeden uzun süre ilerleme göstererek, yayılır.
Tetkiklerde tesadüf eseri belirlenen virüs, 2-6 ay arasında kuluçka dönemi geçirebilir. Belirti verirse, en fazla aşağıdakiler görülür;
- Sebepsiz iştahsızlık hali
- Aşırı halsizlik, yorgunluk ve ateş
- Göz akları ve ciltteki sararma
- Karın ağrısı bulantı ve kusma
- Eklem ağrısı
- İdrarda koyulaşma
- Karaciğerdeki hassasiyet
Karaciğer Hepatit B bulaştıktan sonra olanlar nelerdir?
Kişinin bağışıklık sistemi güçlüyse, antikor denilen maddeler üretilir. Böylece kişinin doğal olarak aşılanması mümkün olur. Bu etki yaşam boyu devam eder.
Antikorlar yeterli olmazsa, kişi taşıyıcı olur. Bu durumda kendisi Hepatit B hastası olmaz, ancak diğer kişilere virüsü bulaştırır. Toplumda böyle taşıyıcı olan kişiler fazladır. Bunlar karaciğer kanseri açısından oldukça riskli kişilerdir. Organ hasarı da olacağından, karaciğer yetmezliği görülebilir.
Bazılarında antikor oluşmadığı için, virüs bunları etkiler. Öncelikle karaciğerin fonksiyonları bozulur, enzimlerde yükselme olur ve karaciğer yetmezliği gelişir. Uzun süren bir hastalık döneminin ardından karaciğer kanseri ortaya çıkabilir. Bu kişilerde geri dönüşümsüz karaciğer hasarı olur.
Karaciğer Hepatit B açısından risk grubunda olanlar
- Virüs taşıyıcı olan anneden doğan çocuklar
- Eşcinsel olanlar
- Aynı evde taşıyıcı ya da hasta olanlarla yaşayanlar
- Hemodiyaliz hastaları
- Kan ve kan ürünü kullananlar
- Sağlık personelleri
- Damar içinden ilaç kullananlar
- Kreş, okul gibi yerlerdeki kişiler
Karaciğer Hepatit B tedavisi nasıl olur?
Akut hepatit B tedavisinde genellikle hastaların yatak istirahati yapması, sıvı gıdalarla beslenmesi gerekir. Kronik hastaların doktor gözetiminde olması gerekir. Bazı hastalarında böyle tedavi edilmesine gerek kalmaz. Tedavide ilaçlar kullanılır. Hastalığın kontrol altına alınmasıyla organ hasarı önlenebilir. Bu sayede karaciğer kanseri, siroz gibi rahatsızlıkların önüne geçilir. Hastalıkta virüs kontrol edilse de tamamen yok edilemez. En önemli unsur kişilerin Hepatit B rahatsızlığından korunması için, aşılanmasıdır. Kişide yeterli antikor varsa, aşı %100 korunma sağlar. Ancak taşıyıcılara ve hastalara aşı yapılamaz. Hepatit B karaciğeri etkilediğinden, karaciğerle ilişkilendirilir. Bu nedenle sağlıklı bir yaşam için, kişilerin sağlıklıyken aşılanması tavsiye edilir.
