Gebelikte karaciğer, gebelik bir kadının yaşamında oldukça önemli bir süreçtir. Vücuttaki hormonal değişimler yüzünden hem kadının hem de anne karnındaki bebek açısından bazı belirtiler meydana gelir. Bir anda hafif bir rahatsızlığın ciddi bir soruna dönüşmesi muhtemeldir. Kadın ciddi gebelik riskleriyle karşılaşabilir. Bunlardan birisi de karaciğer fonksiyonlarında ortaya çıkan anormalliklerdir.
Gebelikte karaciğer sorunları yaşanması, ciddi komplikasyonların ortaya çıkmasına neden olabilir.
Gebelikte karaciğer sorunları neler olabilir?
Gebelik İntrahepatik kolestazı GİK (Karaciğer içinde taş): Gebelikte anormal safra kışı ICP, yaygın karaciğer sorunları içinde yer alır. Bu safra akışıyla alakalıdır. Safra akışının anormal olması ve asit birikmesi yüzünden oluşur. Belirtileri arasında kanlı dışkılamaya eşlik eden sarılık ve koyu renkte idrarın olmasıdır. Ayrıca şiddetli kaşıntıyla birlikte kızarıklık olur. Kadında gecikmeden anksiyete ve yorgunluğa neden olur. Bu aynı zamanda bebeğin sağlığını da etkilemektedir. Doğum sırasında mekonyum lekelenmesi riski vardır. Bazen erken doğum ya da bebek ölümlerine neden olabilir.
HELLP Sendromu (Trombosit seviyesinin düşüklüğü, karaciğer enzimlerinin yükselmesi): bu durum karaciğer enzimlerin yüksekliği ile kanda trombosit seviyesinin düşüklüğüyle karakterizedir. Bu sayede kırmızı kan hücreleri hızla parçalandığından, ciddi gebelik komplikasyonları arasında kabul edilir.
Son 3 aylık dönemde teşhis edilirse, bir preeklampsi formu halindedir. Bu sorun kadında doğum sonrası sorunlara da neden olabilir. Plasenta ayrılması olursa, erken doğum gündeme gelebilir. Neden olduğu ciddi sorunlar arasında şiddetli kanama, felç, böbrek yetmezliği, annenin ölümü yer alır.
Akut karaciğer yağlanması (Yağ birikimi): Gebelikte karaciğer yağlanması, karaciğerdeki hücrelerde yağ birikimiyle ilgilidir. Nadir olarak görülse de karaciğer ve böbrek yetmezliğine sebep olabilir. Anormal şekilde ağrı, şiddetli baş ağrısı ve kusma belirtileri arasındadır. Aşırı sarılık sorunu olan kadınlarda karaciğer yağlanması daha fazla görülür.
Hepatit (Viral atakla oluşan aşırı sarılık): Hepatit A, B, C virüsleri hepatite neden olur. Bu virüslerden Hepatit B gebelikte rahimden bebeğe geçebilen en şiddetli türüdür. Bu rahatsızlıktaki karaciğer açısından belirtiler arasında sarılık, yorgunluk, iştahsızlık ve anormal derecedeki rahatsızlıklar yer alır.
Preeklampsi (Karaciğerde şişkinlik, karaciğer enzimlerinin yükselmesi): Gebelik döneminde kadınlarda en fazla görülen karaciğer sorunları arasındadır. Preeklampsi karaciğer enzimlerinde karaciğerde şişkinlik olacak derecede yükselme olmasıdır. Annedeki erken belirtisi de kan basıncındaki yükselmedir. Karaciğerdeki zarın oluşma nedeni, idrardan sızan proteindir. Genellikle gebeliğin son 3 aylık döneminde etkili olur. Erken aşamada tanı konulamazsa, annede felce, kasılmaya, anne ve bebeğin kaybedilmesine kadar ciddi sorunlara neden olabilir.
Gebelikte karaciğer rahatsızlıkların tedavisi nasıl yapılır?
Gebelikte yaygın olarak görülen karaciğer sorunları ilaç tedavisiyle tedavi edilebilir. Bazı durumlarda gebelikte karaciğer rahatsızlığının tek tedavi seçeneği bebeğin doğmasıdır. Erken teşhis edilen GİK başarılı bir şekilde tedavi edilebilir. Antihistaminik ilaçlarla kızarıklar tedavi edilirken, safra akışının düzenlemek amacıyla ilaç tedavisi uygulanır. HELLP Sendromunda, karaciğer yağlanmasında ve preeklampsi tedavisinde ise doğum seçeneği tedavidir. HELLP Sendromunda bebeğin 34 haftadan küçük olması halinde, 2 gün süreyle doğum ertelenerek bebeğin akciğerinin gelişmesi amacıyla ilaç tedavisi uygulanabilir. Gebelikte karaciğer sorunları oldukça ciddi kabul edilen sorunlar arasındadır. Karaciğer fonksiyonlarında ortaya çıkan anormalliklerin belirlenmesi için bazı testler yapılabilir. Uygulanan doğru tedaviyle gebeliğin sağlıklı bir şekilde geçirilmesi sağlanabilir. Bu nedenle gebelikte karaciğer sorunları ihmal edilmemelidir.
