{ "title": "Karaciğer Nakli Ameliyatı", "image": "https://www.karaciger.gen.tr/images/karaciger-nakli-ameliyati.jpg", "date": "19.01.2024 04:41:41", "author": "tuğba arslan", "article": [ { "article": "
Karaciğer Nakli Ameliyatı, karaciğerin diğer bütün organlardan farklı olarak kendini yenileyebilmesi ve büyüyebilmesi özelliği bakımından mümkün olmaktadır. Yenilenme süreci hemen başlayan ve 1 seneye kadar devam eden karaciğer, canlı nakil sırasında cerrahlar karaciğerden bir parça aldıklarında da hızlı bir şekilde eski boyutuna geri dönmektedir.

Bunun yanı sıra, alkol veya madde kullanan kişilere, ileri derecede akciğer ve kalp rahatsızlığı bulunan kişilere, HIV virüsü taşıyan kişilere ve masif karaciğer yetmezliği bulunan kişilere karaciğer nakli yapılmamaktadır.

Canlı nakil işlemi alıcı ve verici arasında o anda gerçekleşmekte ve alıcının karaciğeri alınır alınmaz canlı vericiden alınan karaciğer parçası alıcıya nakledilmektedir. Karaciğer sağ lop ve sol lop olmak izere iki kısma ayrılmaktadır ve bu iki kısım birbirinden özgür çalışmaktadır. Bu sebeple de alıcıdan karaciğerin yaklaşık olarak %40-70 arası bir parçası alınmaktadır. Aynı zamanda nakil ameliyası sırasında canlı vericinin safra kesesi de alınmaktadır. Vericinin 18-60 yaş arasında olması gerekmektedir ve 18'den daha küçük ya da 60 yaşından daha büyük kişilerden karaciğer alınmamaktadır. Bunun yanı sıra, verici hamile veya fazla kilolu olmamalıdır. Fazla kilolu kişiler ancak kilo verdikten sonra verici olabilmektedir. Ayrıca, vericide hiçbir hastalık bulunmamalı ve verici hastalığın tüm risklerini anlabilecek nitelikte olmalıdır. Vericiler genellikle hastanın 4. Dereceye kadar akrabaları içinden olmaktadırlar, bunun dışındaki vericilerin durumları ise hastane tarafından değerlendirilmekte ve ona göre karar verilmektedir. Ancak, verici ile alıcı arasında bir kan bağının bulunması, rejeksiyon riskini azaltmamaktadır. Vericinin kan gurubu da alıcının kan gurubundan farklı olmamalıdır.

Verici değerlendirilirken ilk olarak kan gurubuna bakılmaktadır. Daha sonra ise vericinin karnına ve karaciğerine ultrason ve bilgisayarlı tomografi ile bakılarak karaciğerin boyutu ve kanlanması ölçülmektedir. Son olarak, verici bir hepatolog ve bir cerrahi tarafından değerlendirilmektedir. Karaciğer vericisi olmak isteyen kişilerin alkol kullanıyor olması veya geçmişte yoğun şekilde alkol kullanmış olması durumunda bunu nakli yapacak doktora bildirmesi gerekmektedir. Alkol kullanımının verici olma konusunda bir engel oluşturmamasının yanında doktorların karaciğerde bir sorun olup olmadığına detaylı bakması açısından önemlidir. Verici kişi doktorun talimatlarına uymalı ve doktoru söyleyene kadar, verilen ilaçları ihmal etmeden kullanmalıdır.

Nakil ameliyatından hemen sonra karaciğerin kendini yenileme süreci başlamaktadır ve bu süreç, ilk 2 haftada daha yoğun olmakla birlikte genellikle 3 ay sonunda da eski veya ona yakın bir boyuta ulaşmaktadır. Verici, karaciğer naklinden sonra 4-6 hafta arası dinlenmelidir ve çoğu nakil ameliyatı sonrasında vericide oluşan kesi izleri çabuk iyileşmektedir. Vericinin nakil ameliyatından yaklaşık üç ay sonra sağlığına kavuşarak, eski yaşantısına dönebilmesi beklenmektedir. Karaciğerini bir kez bağışlayan verici tekrar karaciğer naklinde bulunmamalıdır. Karaciğer nakil ameliyatından sonra alıcı 1-2 gün verici ise 1 gece yoğun cerrahi bakım ünitesinde tutulmaktadır. Ameliyattan sonra verici taburcu olduktan bir hafta sonra kontrole çağırılmaktadır. Daha sonra ise ayda 1, 3 ayda 1 ve senede bir kez olmak üzere kontrollere çağırılmaktadır.

Son olarak, verici kişi, karaciğer nakli ameliyatından hemen sonra egzersizlere başlamakta, 4 hafta sonra araç kullanabilmekte ve koşma, yüzme ya da ağırlık kaldırma gibi sosyal aktivitelerini ise 6-8 hafta sonra yapabilmektedir. Tabi bu durum kişiden kişiye değişmektedir. Bu yüzden, vericinin bu aktivitelere başlamadan önce Doktor kontrolünden geçmesinde fayda vardır. Ayrıca verici kişi nakil ameliyatından yaklaşık olarak 12 hafta sonra istediği yere uçakla seyahat edebilmektedir.
" } ] }